Định hướng phát triển chè Thái Nguyên giai đoạn 2025 – 2030

Chè là cây trồng chủ lực và thế mạnh nông nghiệp của tỉnh Thái Nguyên, đóng vai trò vô cùng quan trọng trong phát triển kinh tế địa phương. Nhằm thúc đẩy ngành chè phát triển theo hướng hiện đại, bền vững và nâng cao giá trị gia tăng, Nghị quyết số 11-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2025 – 2030 đã đề ra nhiều biện pháp cụ thể. Đây sẽ là chìa khóa giúp tỉnh tập trung đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, mở rộng thị trường tiêu thụ, phát triển thương mại điện tử và khai thác tiềm năng du lịch trải nghiệm chè. Những định hướng này không chỉ giúp khẳng định thương hiệu chè Thái Nguyên mà còn nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế, tạo động lực phát triển bền vững cho ngành chè trong tương lai.

1. Thực Trạng Ngành Chè

Ngành chè Việt Nam, đặc biệt là chè Thái Nguyên, đã trở thành một trong những ngành nông nghiệp có giá trị cao với diện tích trồng chè đạt 22.200 ha, lớn nhất cả nước. Được biết đến với hương vị đặc trưng và chất lượng vượt trội, chè Thái Nguyên không chỉ có sản phẩm phong phú với 193 sản phẩm OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm), mà còn ghi nhận 2 sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP 5 sao. Giá trị của ngành chè hiện nay ước tính lên tới 13.800 tỷ đồng mỗi năm, cho thấy tiềm năng lớn để đẩy mạnh khai thác và phát triển.

Khả Năng Tăng Trưởng

Với sự phát triển mạnh mẽ của ngành trà thế giới, nhu cầu tiêu thụ trà tự nhiên, hữu cơ và các sản phẩm chế biến sâu ngày càng tăng. Việc khai thác được tiềm năng phát triển này không chỉ giúp nâng cao giá trị kinh tế của sản phẩm mà còn góp phần bảo vệ môi trường và nâng cao đời sống nông dân.

2. Tồn Tại và Thách Thức

Ngành chè Việt Nam vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức cần khắc phục để nâng cao giá trị và khả năng cạnh tranh:

• Sản xuất nhỏ lẻ, thiếu liên kết: Mối quan hệ giữa doanh nghiệp, HTX và nông hộ còn chưa chặt chẽ, dẫn đến chuỗi cung ứng chưa hiệu quả, quy mô sản xuất nhỏ lẻ dẫn đến vùng nguyên liệu ổn định chưa được mở rộng
• Sản phẩm chưa đa dạng: Chủ yếu tập trung vào chè thô, thiếu các dòng sản phẩm chế biến sâu như trà túi lọc, trà hòa tan, trà dược liệu, hạn chế khả năng tiếp cận thị trường và nhu cầu tiêu dùng hiện đại.
• Ứng dụng công nghệ hạn chế: Công nghệ sản xuất, thu hoạch và chế biến chưa được hiện đại hóa, chiến lược tiếp thị số còn yếu chưa khai thác hết được hiệu quả của các nền tảng mạng xã hội.
• Chưa tận dụng thương mại điện tử: Phần lớn doanh nghiệp và hộ sản xuất chưa khai thác tốt các kênh bán hàng trực tuyến, chưa xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc và quảng bá thương hiệu trên nền tảng số.
• Xuất khẩu chưa đạt tiềm năng: Chủ yếu xuất khẩu sang các thị trường dễ tính, chưa thâm nhập sâu vào các thị trường cao cấp do thiếu chiến lược phát triển thương hiệu và định vị sản phẩm phù hợp.

Giải pháp: Đẩy mạnh liên kết chuỗi sản xuất, đa dạng hóa sản phẩm theo nhu cầu thị trường, ứng dụng công nghệ để tối ưu hóa quy trình, phát triển kênh thương mại điện tử và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

3. Quan Điểm & Mục Tiêu Phát Triển

Quan điểm cốt lõi

– Phát triển chè Thái Nguyên theo hướng hiện đại, bền vững và an toàn, hữu cơ

– Ứng dụng công nghệ trong sản xuất, chế biến và kinh doanh, nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả.

– Xây dựng hệ sinh thái chè liên kết chuỗi giá trị, nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm.

– Phát triển thương mại số và mở rộng thị trường xuất khẩu, tiếp cận khách hàng toàn cầu.

– Gắn kết chè với du lịch, giá trị văn hóa và di sản để phát triển thương hiệu cho sản phẩm chè.

Mục tiêu đến năm 2030

4. Giải pháp đột phá để phát triển

Phát triển vùng nguyên liệu bền vững

– Hoàn thiện quy hoạch vùng chè chất lượng cao.

– Xây dựng các vùng nguyên liệu chuẩn hóa để cung cấp nguyên liệu tốt nhất cho chế biến.

– Sử dụng giống mới, lựa chọn giống chè có năng suất và chất lượng tốt, phù hợp với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng địa phương.

– Khuyến khích canh tác hữu cơ và áp dụng tiêu chuẩn VietGAP cùng các mô hình canh tác bền vững, nhằm tăng giá trị sản phẩm.

Ứng dụng công nghệ trong chế biến & sản xuất

– Đầu tư dây chuyền chế biến sâu: Phát triển các sản phẩm mới như trà thảo dược, thực phẩm chức năng, và mỹ phẩm chiết xuất từ chè, mở rộng giá trị gia tăng cho sản phẩm.

– Khuyến khích doanh nghiệp đầu tư nhà máy chế biến hiện đại để tăng năng xuất và giá trị sản phẩm.

– Ứng dụng chuyển đổi số: Thực hiện quản lý chuỗi cung ứng thông minh, giúp việc truy xuất nguồn gốc nguyên liệu một cách dễ dàng.

Xem thêm tại: ung-dung-cong-nghe-chuyen-doi-so-doi-voi-che-thai-nguyen

Nâng cao thương hiệu và mở rộng thị trường

– Bảo hộ thương hiệu “Chè Thái Nguyên”: Đặt mục tiêu phát triển thương hiệu mạnh mẽ trên thị trường quốc tế để nâng cao giá trị sản phẩm.

– Thương mại điện tử: Tăng cường hiện diện trực tuyến, phát triển các trang web thương mại điện tử hiệu quả cho các sản phẩm chè.

– Xúc tiến thương mại :Tổ chức Festival Trà Thái Nguyên để quảng bá văn hóa trà và thu hút khách du lịch, tạo ra một điểm đến hấp dẫn cho những ai yêu thích trà.

Kết nối chè với du lịch & văn hóa

– Phát triển du lịch trải nghiệm vùng chè: Tổ chức các tour tham quan, trải nghiệm thu hoạch chè, chế biến chè tại các hộ nông dân.

– Xây dựng bảo tàng trà: Tạo điểm đến văn hóa và lịch sử về trà, giúp du khách hiểu rõ hơn về quy trình sản xuất và giá trị của trà Thái Nguyên.

– Mô hình homestay và farmstay: Khuyến khích phát triển mô hình du lịch bền vững, cho phép du khách lưu trú tại các nông trại chè.

Hỗ trợ chính sách & thu hút đầu tư

– Xây dựng cơ chế thu hút doanh nghiệp đầu tư: Tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp đầu tư vào ngành chè.

– Hỗ trợ nông dân: Cung cấp hỗ trợ kỹ thuật, tài chính từ nhà nước cho nông dân trong việc áp dụng khoa học công nghệ.

– Đào tạo nhân lực: Phát triển chương trình đào tạo chuyên sâu về trồng, chế biến và kinh doanh chè để nâng cao năng lực lao động trong ngành.

5. Hành Động & Triển Khai Thực Hiện

Chính quyền địa phương

– Ban hành chính sách hỗ trợ phát triển ngành chè: Thiết lập các chương trình hỗ trợ cụ thể cho nông dân và doanh nghiệp.

– Định hướng quy hoạch vùng chè: Kết hợp phát triển ngành chè với du lịch bền vững, tạo ra nhiều sản phẩm du lịch hấp dẫn.

Doanh nghiệp & HTX

– Đầu tư công nghệ hiện đại: Tích cực áp dụng công nghệ mới vào sản xuất và chế biến chè để nâng cao chất lượng.

– Xây dựng thương hiệu và mở rộng thị trường xuất khẩu: Đẩy mạnh marketing và phát triển các kênh phân phối mới.

Nông dân & hộ sản xuất

– Thực hành canh tác chè an toàn và hữu cơ: Theo hướng bền vững nhằm bảo vệ sức khỏe bản thân và người tiêu dùng.

– Tham gia chuỗi liên kết sản xuất – tiêu thụ: Đảm bảo đầu ra ổn định cho sản phẩm.

Báo chí & truyền thông

– Tăng cường quảng bá thương hiệu chè Thái Nguyên: Sử dụng các kênh truyền thông đa dạng để lan tỏa giá trị và văn hóa trà.

– Phản ánh mô hình thành công: Nêu gương các cá nhân và mô hình tiêu biểu để lan tỏa các cách làm hay trong sản xuất và kinh doanh chè.

Với sự quyết tâm, trách nhiệm và những chiến lược cụ thể, ngành chè Thái Nguyên hoàn toàn có khả năng vươn lên mạnh mẽ, không chỉ đóng góp cho nền kinh tế địa phương mà còn góp phần khẳng định vị thế của chè Việt Nam trên thị trường quốc tế trong những năm tới.